اختلال یادگیری
درمان اختلالات یادگیری در کلینیک تحصیلی و روان شناسی تلاش
آیا فرزندتان در مدرسه با مشکل روبه‌روست؟ آیا از روخوانی، نوشتن انشاء یا حل تمرین‌های ریاضی وحشت دارد؟ همه‌ی بچه‌ها گاهی در انجام تکالیف مدرسه به مشکل برمی‌خورند، اما اگر یادگیری کودکی به طور دائمی در حوزه‌ی به خصوصی با سختی همراه است می‌توان به اختلالات یادگیری مشکوک شد. وقتی درباره‌ی اختلالات یادگیری اطلاعات کسب کنید می‌توانید اطمینان پیدا کنید که فرزندتان برای غلبه بر چالش‌های کلاس درس و موفقیت در زندگی کمک مناسب را دریافت می‌کند.
کودکان دچار اختلالات یادگیری می‌توانند موفق باشند
روبرو شدن با این احتمال که فرزندتان دچار اختلال یادگیری باشد دشوار است. ممکن است فکر کنید که با وجود این مشکل آینده‌ی او چگونه خواهد بود؟ یا چطور باید از پس مدرسه بربیاید؟
آنچه در این میان اهمیت دارد این است که به یاد داشته باشید اکثر کودکان دچار اختلال یادگیری به اندازه‌ی سایرین باهوش هستند، فقط لازم است آموزش آنها به نحوی باشد که با شیوه‌ی یادگیری مختص آنها سازگاری داشته باشد. به عنوان والدین چنین کودکانی لازم است درباره‌ی این اختلالات به طور کلی و درباره‌ی مشکل فرزندتان به طور خاص مطالعه کنید تا بتوانید در مسیر موفقیت تحصیلی، او را یاری کنید.
علائم و نشانه‌های اختلالات یادگیری در سنین پیش از مدرسه
وجود مشکل در …
- تلفظ کردن کلمات
- یافتن واژه‌ی مناسب
- بازی کلمات هم‌قافیه (سر، در، پر)
- یادگیری حروف الفبا، اعداد، رنگ‌ها، اشکال، روزهای هفته
- پیگیری دستورالعمل‌ها و در آموختن روال کارها
- به دست گرفتن مداد، ماژیک و قیچی یا وجود اشکال در رنگ کردن تصاویر بدون بیرون زدن از خط
- کار با دکمه، زیپ، قزن و یادگیری بستن بند کفش‌ها
علائم و نشانه‌های اختلالات یادگیری در سنین ۵ تا ۹ سال
- درک ارتباط موجود بین حروف و صداها برایش دشوار است.
- در ترکیب اصوات برای تولید کلمات با مشکل روبرو است.
- در هنگام خواندن کلمات ساده دچار سردرگمی می‌شود.
- به طور دائم غلط‌های املایی داشته و روخوانی او پُراشکال است.
- در یادگیری مفاهیم پایه‌ای ریاضیات مشکل دارد.
- در خواندن ساعت و به خاطر سپردن ترتیب و توالی‌ها راحت نیست.
- در یادگیری مهارت‌های جدید کُند است.
علائم و نشانه‌های اختلالات یادگیری در سنین ۱۰ تا ۱۳ سال
- در درک مطلبی که خوانده است یا مهارت‌های ریاضی ضعف دارد.
- در پاسخگویی به سوالات بازپاسخ (سوالاتی هستند که بر خلاف سوالات تستی یا بله و خیر باید جواب آنها را خود دانش‌آموز به خاطر بیاورد) مشکل دارد.
- در پاسخگویی به سوالات مرتبط با لغات با مشکل روبرو است.
- خواندن و نوشتن را دوست ندارد و از روخوانی با صدای بلند اجتناب می‌کند.
- در یک متن واحد یک کلمه را به روش‌های متفاوتی تلفظ می‌کند.
- مهارت‌های سازمان‌دهی ضعیفی دارد، (تخت‌خواب، تکالیف مدرسه و میز او نامنظم و نامرتب هستند).
- در دنبال کردن بحث‌های کلاسی و بیان نظرات خود با سختی روبرو است.
- دست‌خط بدی دارد.
انواع اختلالات یادگیری
ناتوانی‌های یادگیری به سه نوع تقسیم می‌شوند:
1- ناتوانی یادگیری ریاضیات Dyscalculia
این اختلال در توانایی فرد به روی محاسبات ریاضی تاثیر می‌گذارد. اختلالات یادگیری در ریاضی می‌تواند نشانه‌های مختلف داشته و از فردی به فرد دیگر نیز متفاوت باشد. در کودکان خردسال اختلال ریاضی می‌تواند در شمارش و تشخیص اعداد تاثیر بگذارد. همان‌طور که کودک بزرگ می‌شود ممکن است در حل مسایل ریاضی و یا به خاطر سپاری جدول‌ضرب دچار مشکل شود. کودکان مبتلا به ناتوانی در ریاضیات در زمینه درک مفاهیم ریاضی، محاسبات، خواندن یا نوشتن اعداد، حل مساله و درک روابط فضایی دچار مشکل شدید می‌باشند.
2- ناتوانی یادگیری خواندن Dyslexia
مشکلات خواندن از اساسی‌ترین مشکلاتی است که کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری با آن مواجه هستند، زیرا کودکی که نمی‌تواند بخواند شانس بسیار کمی برای موفقیت در مدرسه دارد. به عبارت دیگر اختلال خواندن، اختلالی است که به رغم تجارب کلاسی متعارف، شخص در کسب مهارت های زبانی خواندن و هجی کردن که متناسب با توانایی هوشی‌اش باشد، ناتوان است. کودکانی که دارای این اختلال هستند در خواندن و نوشتن، درک دستور زبان و خواندن و همچنین در بیان افکار خود به‌صورت شفاهی مشکل‌دارند.
3 - ناتوانی در بیان کتبی یا نوشتن Dysgraphia
مشکلات افراد مبتلا به این نوع از اختلالات یادگیری عبارت است از: مشکل در املاء نویسی، دست خط بدی، مشکل در انتقال افکار به روی کاغذ. فرایند نوشتن پیچیده است و به مهارت‌ها و توانایی‌های مختلفی بستگی دارد و مستلزم درک صحیحی از الگوهای نمادین نوشتاری است. مهارت نوشتن با کارکرد حرکتی چشم و هماهنگی حرکات ارتباط دارد، همچنین مستلزم هماهنگی حرکتی چشم و دست، کنترل بازو، دست و عضلات انگشت است. املای یک کلمه پیچیده‌تر و دشوارتر از خواندن آن است چرا که در خواندن، نشانه‌ها و حروف الفبا در بازشناسی کلمه وی را یاری می‌کنند اما در نوشتن دانش آموز باید بر روابط آواها و نشانه‌ها، تجزیه واژه‌ها و نحوه ترکیب عناصر آن آگاهی و مهارت کامل داشته باشد.
تشخیص و درمان اختلالات یادگیری
برای تشخیص اختلالات یادگیری دقت به مراحل طبیعی رشد کودکان پیش از ورود به دبستان بسیار با اهمیت است. یافتن زودهنگام تفاوت بین کودک با سایرین، می‌تواند نشانه‌ای از ناتوانایی‌های یادگیری باشد و اصلاح مشکلاتی که سریع‌تر تشخیص داده شوند راحت‌تر خواهد بود.
ممکن است تا زمانی که کودک به سنین بالاتر می‌رسد، تاخیر در مراحل رشد به عنوان علامت اختلال یادگیری در نظر گرفته نشود. اما اگر شما وقتی فرزندتان کوچک است متوجه این علائم باشید، می‌توانید مداخله را زودتر آغاز کنید.
اولین قدم برای کمک به کودکان مبتلا به انواع اختلال یادگیری تشخیص این است که آیا کودک به ناتوانی یادگیری دچار هست یا نه. قبل از ارائه هرگونه آموزش خاص یا خدمات مرتبط با یک کودک ناتوان در یادگیری باید یک ارزیابی کامل و فردی نسبت به وضعیت او انجام شود. کودکان دچار اختلال یادگیری باید برای بهبودی به درمانگرانی مراجعه کنند که علاوه برداشتن تحصیلات دانشگاهی دوره های تخصصی ویژه در زمینه اختلال یادگیری را نیز گذرانده باشند.
شما بهتر از همه فرزندتان را می‌شناسید، پس بدانید اگر احتمال می‌دهید مشکلی وجود دارد از انجام ارزیابی ضرر نخواهید کرد.